Cryptomarkten onderuit: stablecoin UST systeemrisico?

Er is veel gebeurd in een week tijd op de financiële markten. Nauwelijks een week geleden kondigde de Federal Reserve - het Amerikaanse stelsel van centrale banken - nog een relatief kleine rentestap aan: 'slechts' 50 basispunten. Financiële markten - inclusief de cryptomarkten - veerden woensdag kortstondig op. Bitcoin, de grootste cryptocurrency in marktkapitalisatie, raakte bijna de 40.000 USD om na enkele uren weer hard onderuit te gaan. Financiële markten geloofden niet dat de rentestap van de Federal Reserve genoeg was om de hoge inflatie een halt toe te roepen en ook de oorlog in Oekraïne bleef in het achterhoofd spelen van beleggers. Het marktsentiment sloeg om en nagenoeg alle financiële instrumenten gingen in de uitverkoop: De AEX staat ruim onder de 680 punten en bitcoin heeft vannacht kort onder de 30.000 USD gestaan, ruim een kwart onder de prijs van een week geleden. De Bitcoin Fear & Greed Index - een index die het marktsentiment van bitcoin meet - staat op het moment op Extreme Fear.
Social
LUNA & UST
Dat de cryptomarkten hevig fluctueren is niets nieuws, maar wat wél zorgwekkend is, is UST. Deze stable coin blijkt niet bestand te zijn tegen de snelle neerwaardse markt : de prijs van 1 UST zou altijd gelijk aan 1 USD moeten zijn, maar heeft even onder de 70 cent gestaan en staat op het moment van schrijven rond de 90 cent. Hoe dit werkt?
Stable coins zijn in het leven geroepen om in tijden van onzekerheid even terug te gaan naar zekerheid: de euro of US dollar, waarvan USDT (Tether) de bekendste is. Je wil als belegger even geen risico lopen, maar hoeft niet meteen euro's of dollars op je rekening. Je verkoopt je crypto tegen USDT of een andere stable coin en je portefeuille is waardevast. Er zijn grofweg drie typen stable coins: fiat-backed, asset-backed en algoritmic. Bij asset-backed stablecoins ligt er voor iedere coin een equivalent in dollars of euro's in de digitale kluis (de bankrekening). Is er meer vraag dan aanbod, dan komen er stablecoins bij en moet de bankrekening dus ook aangevuld worden. Neemt de vraag af, dan worden er coins vernietigd (burned) en nemen de reserves op de bank ook af. Hetzelfde geldt voor asset-backed stable coins, alleen werken deze met mandjes van goud, zilver, staatsobligaties etc. Algoritmic stable coins werken nét iets anders. Er wordt géén onderpand aangehouden, maar de munt wordt stabiel gehouden door een algoritme (in een smart contract). Is er meer vraag dan aanbod, dan stijgt de prijs tot boven de 1 USD en worden er coins 'bijgedrukt', waardoor de waarde weer daalt. Is er meer aanbod dan vraag, dan daalt de prijs en worden er coins vernietigd.
Althans, zo werkt het in theorie en sinds een paar dagen is die pariteit met de US dollar er dus niet meer. Dit komt doordat UST nét iets anders werkt: UST is de stable coin van het Terra Luna blockchain netwerk. De prijs van LUNA verhoudt zich op basis van het algoritme 1:1 met UST. Daalt de prijs van 1 UST tot 0,99 USDT, dan kunnen beleggers met 'korting' kopen en weer omwisselen met 'gratis' winst tot gevolg. Kortom: de markt werkt op deze manier de verschillen weg. Dit systeem heeft tot nu toe altijd gewerkt, maar bleek niet bestand tegen de hevige koersdalingen van de afgelopen dagen. Beleggers blijken geen behoefte te hebben om zelfs dit theoretisch minimale risico te dragen en doen even liever niets of juist het tegenovergetelde: verkopen.
Angst heeft het weer eens gewonnen van ratio en dat is zeker niet de eerste keer. Iedereen wil tegelijkertijd maar één kant op, en dat is richting uitgang. De verwerkingstijden van LUNA zijn de afgelopen 24 uur zó erg opgelopen, dat handelsplatform Binance heeft besloten de handel in de munt tijdelijk stil te leggen om erger te voorkomen.
Social
Too big too fail?
En het kán erger: de organisatie achter Terra Luna (Terra's Luna Foundation Guard) heeft de afgelopen maanden een portefeuille van tienduizenden bitcoins opgebouwd, ter waarde van miljarden dollars. Mocht de koppeling tussen LUNA en UST loslaten, dan kunnen bitcoins worden verkocht tegen UST om de koppeling weer terug te brengen naar 1:1. Maar dat zou betekenen dat er nog véél meer bitcoins op de markt gaan komen en de paniek alleen nog maar groter zou kunnen worden. En daarmee zijn UST en LUNA misschien wel too big too fail geworden, net als tijdens de financiële crisis van 2008 ook het geval was bij commerciële banken. Toen zijn (de meeste) banken gered, gaat Terra Luna ook gered worden?