Hugo de Jonge kondigde eind mei aan dat vanaf dat moment 'iedereen in Nederland vanaf dat moment getest kon worden op het coronavirus'. Drie maanden later hebben de GGD'en dit niet helemaal kunnen waarmaken. Hoewel de capaciteit inderdaad is opgeschaald, zijn er op dit moment toch grote tekorten.

Inmiddels is een afspraak maken voor een coronatest in Nederland bijna onmogelijk. De testlocaties zitten aan hun maximum en dit is in het hele land het geval. In de honderd testlocaties die Nederland telt, was bij vandaag maar in vier  straten een gaatje vrij in de agenda. Deze zitten vooral in Zeeland. Verwacht wordt dat de drukte niet afneemt, het aantal nieuwe patiënten zit al sinds begin deze maand in de lift, gisteren kwamen er 1.140 nieuwe patiënten bij. Dit was de hoogste etmaaltoename sinds 17 april.

Niet alleen de teststraten maar ook de GGD-callcentra hebben het druk. Het is daar zelfs zo druk dat ze niet in staat zijn om alle vragen te beantwoorden met een verbroken verbinding tot gevolg. Volgens de GGD zijn deze bottlenecks onder meer te wijten aan het inkoopbeleid van het ministerie van VWS, zij zouden te weinig labcapaciteit gereed gemaakt hebben om aan de grote vraag naar coronatests te voldoen.

Social

Iedereen testen, maar niet te veel

Gisteren liet de GGD aan dagblad Trouw weten dat de oorzaak ook bij de burgers gezocht moest worden. Volgens een woordvoerder zouden veel mensen zonder klachten zich toch bij hen melden. Met deze aanwas van zogenaamde 'prettesters' was geen rekening gehouden. Sjaak de Gouw van de GGD liet in juli aan Trouw weten dat extra personeel aannemen wat hem betreft onnodig was omdat ze 'anders duimen zouden draaien'.

Om de druk op de teststraten te verminderen wordt opgeroepen dat alleen mensen met coronaklachten zich zouden moeten melden bij de GGD. "Niet testen als je geen klachten hebt", luidde de boodschap in de voorbije weken tijdens de persconferenties van minister De Jonge. Hoewel hij in juni beloofde dat iedereen binnen 24 uur kon worden getest, dit is een kwartaal later allesbehalve de realiteit.

GGD-voorzitter André Rouvoet liet afgelopen weekeinde weten dat de haperingen in het test- en contactonderzoek-beleid vanuit de politiek en de burgers in zijn optiek te vaak aan zijn organisatie worden toegeschreven. Wat hem betreft is het massale testen waar De Jonge in juni op aanstuurde niet nodig en leidt het zelfs tot schijnveiligheid. "Mijn stelling is: baat het niet, dan schaadt het wél. Ik ben bang dat het iets doet met het gedrag van mensen, hun het beeld geeft dat ze veilig zijn", zei hij tegen de NOS.

Personeelstekort, labcapaciteit of fanatieke prettesters: bij wie de oorzaak ook ligt; het lijkt erop dat Nederland zich voor de tweede keer lijkt te verslikken op testgebied. 

Neusswabs per hoofd van de bevolking

Testen we te veel? Die vraag kan de WHO beantwoorden. Zij hanteren een signaalwaarde van 3% positieve coronatests ten opzichte van het totaal. Indien het aantal positieve tests boven deze waarde ligt, kan dit een aanwijzing zijn dat er in een land te weinig getest wordt. In Nederland was dit percentage tussen 1 en 8 september moment 2,8%, 0,6 procentpunt meer dan op de Our World in Data-kaart die een oude waarde van 30 augustus toont.

Wordt in Nederland meer getest dan in andere EU-landen? Nee. Dat is te zien op de onderstaande kaart. Hier is het aantal afgelegde tests per dag afgebeeld per 1.000 inwoners. Denemarken en het Verenigd Koninkrijk blijken de fanatiekste Covid-testers te zijn van het continent. Van West-Europa testen we naar verhouding het minst, de dichtstbijzijnde landen die minder neusswabs per hoofd van de bevolking gebruiken zijn Polen en Tsjechië.

Our World in Data heeft voor Nederland alleen oude data van 30 augustus, waar het aantal op 1,35 test per 1.000 ligt. Inmiddels is er iets opgeschaald. Op basis van de epidemiologische weekupdate van eergisteren, kan berekend worden dat dit aantal met 0,01 is gestegen naar 1,36.