Het kabinet verwacht dat er dit jaar ruim 70.000 asielzoekers naar Nederland komen. Dat is ruim een kwart meer dan waar het kabinet vorig najaar van uitging in het hoogst denkbare scenario. Dat blijkt uit de prognose tot en met 2025 die staatssecretaris asielzaken Eric van der Burg (VVD) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) heeft per 2024 ruim 77.000 opvangplekken nodig, in 2025 ruim 97.000.

Update - Kabinet trekt 8,7 miljard euro extra uit voor asielopvang

Maatschappelijk ontwrichtende asielcrisis

Het is al lange tijd onrustig in het asieldossier. Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), immigratiedienst IND, de politie en het ministerie van Justitie en Veiligheid waarschuwden in interne stukken al voor een 'maatschappelijk ontwrichtende' asielcrisis die nog ingrijpender zal zijn dan die van afgelopen zomer.

COA vaak in crisismodus door falen staatssecretaris

In de afgelopen 23 jaar zijn de uitgaven aan asielopvang 21 keer te laag begroot door het ministerie van Justitie dat verantwoordelijk is voor de asielopvang. Afgelopen jaar was een record. Het kabinet verwachtte in 2022 ruim 500 miljoen euro uit te geven aan de bekostiging van het COA. In de loop van dat jaar bleek er ruim één miljard euro meer nodig te zijn, doordat het aantal op te vangen asielzoekers en de kosten daarvoor veel hoger bleken dan verwacht.

De raming die het ministerie maakt voor het verwachte aantal asielzoekers dat opgevangen moet worden, wordt al in februari van het voorafgaande jaar opgesteld. Die raming blijkt vaak ingehaald te worden door de feitelijke ontwikkelingen. Daarbij komt dat het bedrag dat de staatssecretaris daadwerkelijk reserveert voor opvang in de begroting vaak lager is dan wat er volgens de raming nodig is. De ruimte op de begroting van het ministerie is daarbij leidend, niet de behoefte van het COA. Het gevolg is dat het COA vaak in crisismodus terechtkomt.