De hack van de Universiteit Maastricht zijn de meesten al lang vergeten. In december 2019 kwamen alle Windows-systemen van de universiteit volledig plat te liggen, nadat een medewerker via een phishing mail toegang verschafte aan een groep hackers. De hackers wachtten geduldig hun kans af, kropen omhoog van netwerk naar netwerk en wisten op kerstavond het gehele netwerk te versleutelen. In ruil voor 200.000 euro losgeld in bitcoin, zouden de systemen ontsleuteld worden.

De Universiteit Maastricht kwam voor een dilemma te staan: door te betalen zouden zij meewerken aan dit businessmodel, maar door niet te betalen konden duizenden academici, docenten en studenten niet bij hun bestanden. Buiten de leeromgevingen waren wetenschappelijke artikelen, proefschriften en scripties volledig onbereikbaar. De universiteit besloot te betalen, er was ook weinig tijd om lang te onderhandelen of na te denken: de examenperiode stond voor de deur. De 30 bitcoin losgeld, op dat moment gelijk aan zo'n 200.000 euro, werd door de universiteit aangekocht en verstuurd naar het wallet-adres van de hackers. Zoals een nette hacker betaamt werden de servers na de betaling ontsleuteld en konden de studenten en medewerkers weer bij hun bestanden.

2020 stond in het teken van corona en ruim twee jaar hoorde je niets meer over de hack. Tot gisterenavond. Cybercrime-journalist Huib Modderkolk onthulde in De Volkskrant dat de politie een gedeelte van het losgeld had weten te bevriezen. De hackers hebben het losgeld 'uitgecasht' via verschillende katvangers, waar er één van werd gevonden. In zijn wallet stond ruim 500.000 euro aan crypto, wat in beslag is genomen en is beslagen door het Openbaar Ministerie. De hackers zelf - vermoedelijk van Russische afkomst - zijn niet bekend noch opgepakt. De cryptovaluta zijn sinds 2019 in waarde gestegen, waardoor het totaalbedrag in euro flink is toegenomen. De oorspronkelijke 200.000 euro losgeld is nu ruim 500.000 euro waard. Dát is nog eens een meevaller. De Universiteit Maastricht schenkt de winst in een fonds voor noodlijdende studenten. Oók zij kunnen wel een meevaller gebruiken...