'Aan welke kant sta je eigenlijk?' Een vraag waarop je in veel situaties prima een afgewogen antwoord kunt geven, al is deze vraag voor Russen in het buitenland toch wat tricky. Laat staan wanneer deze telefonisch worden gesteld door iemand die beweert werkzaam te zijn voor de Russische overheid. 

De afgelopen tijd werden Russen in Nederland meermaals telefonisch gevraag naar hun loyaliteit. Dat schrijft het Financieele Dagblad op basis van meldingen bij universiteiten. Om de identiteit van de melders te beschermen geeft koepelorganisatie Universiteiten Nederland niet veel details prijs. Wel laten zij weten dat het zou gaan om meerdere studenten en een wetenschapper.

Het beeld van de loyaliteitstelefoontjes wordt aan de krant bevestigd door zowel het ministerie van Onderwijs als de AIVD. De inlichtingendienst stelt dat er een directe link is tussen de lange arm-belletjes en de Oekraïne-inval. Dat zij vrije media en toegang tot contact met familie in het thuisland hebben vormt voor de Russische staat een mogelijke dreiging. ''Die kritische blik die zij overbrengen, ziet de Russische overheid als niet wenselijk'', zegt de AIVD tegenover het FD.

De krant sprak een Russische vrouw die een dergelijk telefoontje kreeg. Zij kreeg na het plaatsen van een Oekraïense vlag op facebook een onbekende man aan de lijn die de vrouw vroeg of zij 'voor Oekraïne' was. De anonieme Russin legt uit dat, hoewel de man vriendelijk klonk, dit in de de context van de oorlog 'ongemakkelijk en een beetje intimiderend' op haar over kwam. De loyaliteitsbelletjes zijn niet het eerste voorbeeld van Russische inmenging.