'Deze mensen gaan simpelweg dood!'
Salima Belhaj boos op minister Bijleveld over trage evacuatie tolken
In het tweeminutendebat over de evacuatie uit Afghanistan, verliest Kamerlid Salima Belhaj (D66) haar geduld met minister van Defensie Ank Bijleveld, die eindeloos blijft oreren over de motie waarmee tolken en ambassadepersoneel moet worden opgehaald. Het duurt haar te lang: "Deze mensen gaan simpelweg dood!"
Uit het debat, het vervolg van een het commissiedebat op dinsdagmiddag, bleek wederom dat de drie demissionaire bewindslieden Kaag (Buitenlandse Zaken), Bijleveld (Defensie) en Broekers-Knol (JenV) geen enkel plan gereed hadden voor de evacuatie uit Afghanistan. De drie probeerden de indruk te wekken goed samen te werken, maar ook dat bleek niet uit het debat, waarin ze steeds de bal doorgaven aan de ander.
Beljah, die de motie indiende om niet alleen tolken maar ook Afghaans ambassadepersoneel, chauffeurs en koks naar Nederland te halen om te voorkomen dat de Taliban met hen afrekent, verliest op zeker moment haar geduld met Bijleveld, die maar door blijft gaan over charters, militaire toestellen en passagierslijsten maar nergens de indruk wekt daadwerkelijk enige controle over de situatie te hebben: "Deze mensen gaan simpelweg dood!", roept ze naar de minister - en ook nog eens niet via de voorzitter.
Het was niet het enige opvallende moment in het debat van vanmiddag, dat 'tweeminutendebat' heet maar ruim drie uur duurde. VVD-staatssecretaris Broekers-Knol bleef suggereren dat ze de motie niet begreep en gaf er steeds een andere uitleg aan dan de Kamer, op een manier die sterk deed vermoeden dat ook zij niet veel gedaan had om evacuatie bijtijds te regelen.
Ook de gewezen oud-diplomate Sigrid Kaag had moeite om te overtuigen op haar eigen vakgebied. De minister van Buitenlandse Zaken, die het debat afwisselde met formatiegesprekken met informateur Mariëtte Hamer, versprak zich lelijk toen ze de formatie verwarde met de evacuatie en zei dat 'niets voor het kabinet boven de formatie gaat'.
D66-Kamerlid Belhaj diende in juni al een Kamerbreed aangenomen motie in om met het oog op het beëindigen van de Afghanistan-missie en de terugtrekking uit het land bijtijds een evacuatieplan voor de tolken te maken. Hun status is al sinds 2019 onderwerp van debat, maar het trio demissionaire bewindslieden verklaarde dinsdag in een Kamerbrief te zijn 'overvallen door de snelheid' waarmee Afghanistan terug in handen van de Taliban terecht was gekomen.
Ook in het eerdere commissiedebat verloor Belhaj haar geduld, ditmaal met Ankie Broekers-Knol die de gave heeft om hele langdradige antwoorden te geven op vragen die door niemand gesteld werden. In Afghanistan is het ondertussen nog steeds chaotisch en verloopt de evacuatie zonder handleiding en zonder enige kennelijk plan.