Het aantal coronabesmettingen nam ook vandaag weer met een recordhoeveelheid toe. Net als gisteren werd er een rond getal doorbroken. Getallen die doorgaans voor spannende nieuwskoppen zorgen, maar eigenlijk ook weer niet heel veelzeggend zijn. Maar voor het eerst sinds de crisis zijn in Nederland er meer dan 10.000 nieuwe besmettingen gemeld, 10.007 om precies te zijn. 

Ook op de andere vlakken lopen getallen die we graag laag willen houden op. Zo nam het aantal overledenen toe met 45, dit past in de trend van de voorbije dagen en zit ongeveer op hetzelfde niveau als de tweede week van mei. Het aantal ziekenhuisopnames steeg met 112, 40 van hen zijn er zo ernstig aan toe dat ze naar de IC zijn overgebracht.

In deze gemeente- en stedentabel zijn alle cijfers terug te zien met de cijfers van vandaag. Let wel: in deze visualisaties wordt nagenoeg nooit gewerkt met grillige dagkoersen. Vier dagen- en weekgemiddelden bieden een veel stabieler beeld van de omstandigheden, maar zijn minder goed in een spectaculaire nieuwskop te vangen.

Kleine stip aan de herfstige horizon

Of het door de herfstvakantie komt of niet, moet de nabije toekomst uitwijzen. Maar op de vlamtabellen van alle gemeenten, die de vierdaagsestijgingen van de najaarsgolf in de afgelopen 36 dagen tonen, is een daling van de toename aan de randen van het land in het zuiden en noorden. Dit effect is het sterkst in Friesland, Groningen, Zeeland en Zuid-Limburg.

Deze besmettingsdip wordt inzichtelijker met de cijfers aan de rechterzijde van het tabel. Deze tonen de vierdaagse toename in negen blokken: deze gaan vandaag van 18 t/m 21 september aan de linkerzijde tot aan 20 t/m 23 oktober aan de uiterst rechterzijde. Dit wordt extra verduidelijkt met de kleuren in de tabel. Hoe minder rood, des te luwer de coronagolf. 

Komt dit door de herfstvakantie? Misschien. Maar dit verklaart niet waarom Friesland en Groningen dalen, terwijl Twente en Noord-Holland (tabel komt later in het artikel terug) dit wel degelijk doen.

Het effect van de herfstvakantie?

Vakantieregio Noord had tussen 12 en 16 oktober schoolvakantie. Voor de rest van Nederland is dit deze week het geval. Vakantie of niet: in de meeste gemeenten lijkt er van een terugtrekkende golf weinig sprake. Vooral de Randstad en delen van Brabant zitten nog altijd bij de felste hotspots van Nederland. 

De veiligheidsregio's die op het coronadashboard gelabeld zijn als 'zeer ernstig', zijn ook in de huidige trend nog altijd de meest intense haarden. Vrij logisch. Toch is de situatie niet overal even 'zeer ernstig'. Zeeland is hier een goed voorbeeld van. De Zeeuwen hebben deze herfst eigenlijk nooit een virale voltreffer voor de kiezen gekregen, maar zelfs hun lage cijfers ten opzichte van het landelijk gemiddelde zijn nog verder aan het dalen in de voorbije week. 

Hieronder zijn Zeeland, een sterk verdeeld Noord- en Zuid-Limburg en Noord-Holland onder elkaar gezet. Let vooral op de rechterkant van de tabel. 

Hoe komt dit?

Als de herfstvakantie hoofdrol speelde in de besmettingscijfers, zou er deze week een duidelijk verschil tussen vakantieregio noord en de rest van Nederland zichtbaar moeten zijn. Toch stijgen de cijfers in Noord-Holland en Twente, die ook een vroege herfstvakantie kennen, nog altijd enorm. Noord-Holland-Noord is zelfs veel sneller toegenomen tijdens de schoolvakantieweek.

Tegelijkertijd verklaart dit niet de sterke tweedeling in Limburg en de dalende trend in Zeeland. Toch hebben deze relatief coronaluwe streken een aantal overeenkomsten. Ze behoorden tijdens de tweede golf nooit tot de grootste hotspots van het land en zijn over het algemeen een stuk dunbevolkter dan de plekken waar het op dit moment wel sterk heerst.

Hoe dit kan? Dat kan allerlei oorzaken hebben. Allicht is de sociale cohesie er sterker, speelt bevolkingsdichtheid een rol, werpen de maatregelen van eind september daar beter hun vruchten af dan elders, is de GGD daar beter in staat haarden te blussen met contactonderzoek of hebben ze in deze provincies Vrouwe Fortuna aan hun zijde. Later vandaag verschijnt een nieuwe set schuifkaarten om dit effect nog duidelijker te visualiseren.

Deze voorzichtige stipjes betekenen overigens niet dat de coronacrisis over een aantal weken voorbij is. Het 'water' staat nog altijd gevaarlijk hoog, maar in sommige gebieden lijkt het zich iets te hebben teruggetrokken. Hieronder zijn de tabellen van de rest van Nederland.